Menu Content/Inhalt
Βιώσιμη Κοινότητα arrow Μουσική arrow Μουσική παράδοση Άνω Κορακιάνας
ban-pastf.jpg
Μουσική παράδοση Άνω Κορακιάνας

Τα ιστορικά στοιχεία που διαθέτουμε, αλλά και οι υποθέσεις που μπορούμε να κάνουμε, χωρίς να απέχουμε πολύ από την πραγματικότητα, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι Κορακιανίτες δεν ήταν άμοιροι μουσικής παιδείας, λαϊκής και έντεχνης.

 Πριν από τη δεκαετία του 1920 ασφαλώς θα υπήρχαν οι ντόπιοι αυτοδίδακτοι οργανοπαίχτες, ίσως και έντεχνοι, με κιθάρες και βιολιά, οι οποίοι στα πανηγύρια και στους χορούς θα επένδυαν μουσικά τις εκδηλώσεις. Κορυφαίο λαϊκό μουσικό δημιούργημα είναι ο Κορακιανίτικος χορός, ο γνωστός μας «Σταυρωτός». Οι έντεχνοι γνώστες λαϊκών οργάνων δεν αποκλείονται λόγω της στενής επαφής και εξάρτησης των Κορακιανιτών με την πόλη της Κέρκυρας για επαγγελματικούς λόγους.

Έτσι λοιπόν, στη δεκαετία του 1920 δημιουργήθηκε ο «Μουσικός Σύλλογος Κορακιάνας». Δάσκαλος υπήρξε ο Νικόλαος Κοντός, αρχιμουσικός του «Φιλαρμονικού Συλλόγου Σκριπερού». mantol_papa.jpgΕδιδάσκετο θεωρία μουσικής και χειρισμός εγχόρδων οργάνων (βιολί, μαντολίνο, κιθάρα). Δημιουργήθηκε δηλαδή μια μαντολινάτα. Οι μαθητές επρομηθεύοντο τα όργανα οι ίδιοι. Η δύναμη της μαντολινάτας αυτής ανήρχετο σε 20 άτομα περίπου. Έδινε συναυλίες και τις Κυριακές και τις γιορτές. Κατά το 1927 την μαντολινάτα αυτή αναλαμβάνει ο μαέστρος Λεωνίδας Δαπέργολας από την Κέρκυρα, ο οποίος προσθέτει σε αυτήν και πνευστά όργανα.
 Οικονομικοί λόγοι αναγκάζουν τον Λ. Δαπέργολα να εγκαταλείψει την μαντολινάτα, η οποία διαλύεται και τα υπολείμματά της αναλαμβάνει κατόπιν να ανασυγκροτήσει ο δάσκαλος Σπύρος Μαρτζούκος (Πάπας), ο οποίος έπαιζε θαυμάσιο βιολί (κατά τη διάρκεια των σπουδών του  στο διδασκαλείο Ιωαννίνων φοίτησε στο εκεί Ωδείο). Η μαντολινάτα γνώρισε καινούργια άνοδο. Συναυλίες πολλές στην περγουλιά του καφενείου του Κουτσοβασίλη τις Κυριακές, καθώς και στο κέντρο του Μώρου. Επίσης, καλοκαιρινές νυχτερινές σερενάδες στους δρόμους του χωριού μας και στην εξοχή προς του Κολόκα και την Παλιαυλή. Ο πόλεμος του 1940 σταμάτησε αυτή την προσπάθεια. 

Στο χώρο της χορωδιακής μουσικής έχουμε τη δημιουργία το 1930 του μουσικού συλλόγου «ΟΡΦΕΥΣ», με πρωτοπόρο στην ίδρυση το Διονύσιο Σγούρο, ο οποίος υπήρξε και δάσκαλος στην εν λόγω χορωδία. Οι πρόβες γινότανε στο σπίτι του Στραβοστεφανή. Έπειτα από την αποχώρηση του Δ. Σγούρου, τη χορωδία ανέλαβε κάποιος Μανέτας από την Κέρκυρα, ο οποίος διέμενε στο σπίτι του Μαντζαβίνου (Μεταλληνού Δημήτρη), οι δε πρόβες γινότανε στου Παναούτσου. Επί των ημερών του Μανέτα η χορωδία διαλύθηκε.  Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, στις Μουργάδες, ο Μαρτζούκος Αθανάσιος (Παπαγιάννη), μετέπειτα αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής, έκανε μια προσπάθεια ανασυγκρότησης της μαντολινάτας και της χορωδίας, συγχρόνως δε, το 1943 ο νεαρός τότε Τηλέμαχος Μεταλληνός (Τατσούλης), επικεφαλής μιας ομάδας συνομηλίκων του, δημιούργησε μια χορωδία εκκλησιαστική κατά βάση, η οποία και διατηρήθηκε μέχρι το 1958, έτος ίδρυσης της Φιλαρμονικής. 

Filarm22-4-1968.jpgΗ σύντομη αυτή αναδρομή στη μουσική ιστορία του χωριού, δείχνει ότι η δημιουργία της Φιλαρμονικής (Μουσικός Σύλλογος το πρώτο της όνομα) «Ο ΣΠΥΡΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ», ήταν ο ώριμος καρπός μιας πολυετούς μουσικής παράδοσης και το επιτυχές επιστέγασμα πολλών μέχρι τότε προσπαθειών για την ίδρυση ενός μουσικού σωματείου που θα άντεχε στις ποικίλες αντιξοότητες και προπάντων στο χρόνο. Έτσι, το 1958 πάρθηκε η απόφαση και ιδρύθηκε ο Μουσικός Σύλλογος Άνω Κορακιάνας «Ο ΣΠΥΡΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ» . Το όνομα δόθηκε για να τιμηθεί ο μεγάλος Κερκυραίος μουσουργός Σπύρος-Φιλίσκος Σαμάρας. Χρώματα της στολής της μπάντας ορίστηκαν το σκούρο μπλε και το κίτρινο, ενώ η επίσημη στολή συμπληρώνεται με κράνος. Η ανταπόκριση που βρήκε η πρωτοβουλία αυτή των ιδρυτικών μελών, που τα ονόματά τους βρίσκονται σήμερα γραμμένα σε πίνακα αναρτημένο στην αίθουσα δοκιμών της Φιλαρμονικής, υπήρξε μέγιστη. Σε καιρούς οικονομικά δύσκολους, ο καθένας έδινε πρόθυμα από το πολύ ή λίγο πλεόνασμά του, οι περισσότεροι δε σίγουρα από το υστέρημά τους. Γράφτηκαν περί τους 500 συνδρομητές στο χωριό και την πόλη της Κέρκυρας. Άλλες εισπράξεις προήλθαν από δωρεές, χοροεσπερίδες, θεατρικές παραστάσεις κάλαντα κλπ. Οικονομική βοήθεια προσέφεραν και οι κάτοικοι της Κοινότητας Σωκρακίου. Η εγγραφή μαθητών υπήρξε αθρόα. Όλα τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, όλοι οι νέοι του χωριού, γράφτηκαν στις τάξεις του Συλλόγου. Επίσης και μεγαλύτεροι στην ηλικία επαγγελματίες και οικογενειάρχες. Μαθητές γράφτηκαν και φοίτησαν και από τις γύρω Κοινότητες Σωκρακίου, Αγίου Μάρκου και Κάτω Κορακιάνας. Ο αριθμός των φοιτούντων ξεπέρασε τους 100.

 Η πρώτη μεγάλη, κύρια και ουσιαστική επιτυχία της Φιλαρμονικής ήταν η επιλογή του αρχιμουσικού. Ο Χαρίλαος Μανιατόπουλος έγινε η ψυχή και η κινητήρια δύναμη του έμψυχου δυναμικού της σχολής. Η επαγγελματική του κατάρτιση, το παιδαγωγικό του τακτ, η εργατικότητά του και το ήθος του χάραξαν τα ίχνη τους στις ψυχές των μαθητών του. Διέπλασε μουσικούς και χαρακτήρες. Η εξέλιξη η κατοπινή της Φιλαρμονικής αναμφίβολα στηρίζεται στα γερά θεμέλια του Μανιατόπουλου.  Παράλληλα, ένα ικανότατο Διοικητικό Συμβούλιο που το φλόγιζε η λαχτάρα και η αγάπη για το έργο που αναλάμβανε και πίσω ένα ολόκληρο χωριό σύσσωμο, πανέτοιμο σε οποιοδήποτε κάλεσμα. Η πρώτη, προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή ορίστηκε με το  πρακτικό ιδρύσεως στις 3 Σεπτέμβρη 1958 και αποτελούνταν από τους: Κούρκουλο Ιωάννη του Γεωργίου, Σγούρο Στέφανο του Διονυσίου, Ιωνά Γεώργιο του Γερασίμου. Στις 14 Δεκεμβρίου 1958 στην αίθουσα του Συνεταιρισμού πραγματοποιήθηκε η πρώτη Γενική Συνέλευση του Μουσικού Συλλόγου και με την παρουσία των 53 από τα 61 εγγεγραμμένα μέλη, εξελέγη το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο, που συγκροτήθηκε σε Σώμα ως εξής: Σαβανής Παναγιώτης του Σπυρίδωνος-Πρόεδρος, Σγούρος Στέφανος του Διονυσίου – Αντιπρόεδρος, Μεταλληνός Ηλίας του Παναγιώτου-Γραμματέας, Κούρκουλος Ιωάννης του Γεωργίου-Ταμίας, Δολιανίτης Αριστείδης του Αθανασίου-μέλος, Ιωνάς Γεώργιος του Γερασίμου –μέλος, και Ρέγγης Σπυρίδων του Αθανασίου-μέλος. Τα μαθήματα άρχισαν το Γενάρη του 1959 στην αίθουσα του κτιρίου του Γεωργικού Συνεταιρισμού, σε συνθήκες κάθε άλλο παρά κατάλληλες για λειτουργία σχολείου.

Παρόλα αυτά, η προσέλευση των μαθητών και το διδακτικό έργο είχαν απόλυτη επιτυχία. Έτσι, την Κυριακή των Βαΐων του 1961, η μπάντα των 32 μουσικών σήκωνε στους νεανικούς της ώμους το βάρος μιας πολιτιστικής και πνευματικής κληρονομιάς πολλών γενεών του χωριού μας. Στη συνέχεια, η σχολή μεταφέρθηκε σε οίκημα που αγοράστηκε το 1963 από τους κληρονόμους του Μεταλληνού Σπύρου (Μούλου). Πρώτος έμμισθος επιστάτης της σχολής ήταν ο Μάνδυλας Στέλιος (Πασαρέλης). Εργατικός, προσηνής και αξιαγάπητος, ιδιαίτερα στους μικρούς μαθητές. 

Από τότε, η εξέλιξη υπήρξε αλματώδης. Από τις σχολές της Φιλαρμονικής αποφοίτησαν εκατοντάδες νέοι, αρκετοί από τους οποίους σταδιοδρόμησαν επαγγελματικά, ακόμη και μέχρι τη Λυρική Σκηνή. Η Φιλαρμονική κατέκτησε υψηλή θέση στη μουσική ζωή της Κέρκυρας. Χειροκροτήθηκε και χειροκροτείται από τους φιλόμουσους Κερκυραίους. Δίνει συχνά συναυλίες στα χωριά και στην πόλη της Κέρκυρας με προγράμματα και εκτελέσεις υψηλών απαιτήσεων. Καταξιώθηκε δε ακόμα περισσότερο υπό τη διεύθυνση του αρχιμουσικοού Κοσκινά Νικόλαου τη δεκαετία του 1980, καθώς και του προγενέστερου αρχιμουσικού Παγκράτη Κωνσταντίνου που «κράτησε» τη Φιλαρμονική για μια ολόκληρη δεκαετία. Θα ήταν δε παράλειψη η μη αναφορά σε όλους τους χωριανούς που δίδαξαν και διδάσκουν στη Φιλαρμονική σαν υπαρχιμουσικοί, δάσκαλοι θεωρίας ή επαναλήπτορες, αμισθί.Αρχιμουσικοί από της ιδρύσεως της Φιλαρμονικής έως τις αρχές της δεκαετίας του 1980 έχουν διατελέσει οι: Μανιατόπουλος Χαρίλαος, Βασιλάκης Σπυρίδων, Μαρτζούκος Αθανάσιος, Μάστορα Ελένη, Παγκράτης Κωνσταντίνος, Κοσκινάς Νικόλαος, Δαπέργολας Δημήτριος, Κοσκινάς Νικόλαος και ως υπαρχιμουσικοί οι Ιωνάς Γεώργιος και Θύμης Ματθαίος.  

Πηγή: τα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από τους Μεταλληνό Γεώργιο (Πάτσαλα), Ιωνά Γεώργιο (Μανούρο), Στέφανο Σγούρο και Μαρία Απέργη, καθώς και από τη μελέτη των αρχείων του Μουσικού Συλλόγου. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημερίδα του χωριού «Ο ΚΟΡΑΚΑΣ» το Δεκέμβριο του 1988 με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 30 χρόνων από την ίδρυση του Συλλόγου.

 
Επόμ. >
Locations of visitors to this page
Forecast | Maps | Radar