Γεωργικός Συνεταιρισμός Άνω Κορακιάνας |
Είναι ο πρώτος Συνεταιρισμός που λειτούργησε στην Κέρκυρα... Περίοδος 1918-1926Ο «Γεωργικός Πιστωτικός Συνεταιρισμός Π.Ε. Άνω Κορακιάνας» ιδρύθηκε το 1918. Το Καταστατικό του κατατέθηκε για έγκριση στο Υπουργείο Γεωργίας με αριθμό πρωτοκόλου 42535/15-6-1918 και βασιζόταν στο Νόμο 602/31-12-1914. Σκοπός του σύμφωνα με το Καταστατικό του, ήταν να «ανακουφίζει οικονομικώς τους συνεταίρους, αλλά συγχρόνως και να αναπτύσσει αυτούς πνευματικώς και ηθικώς». Ειδικότερα, οι βασικότερες των προβλεπόμενων λειτουργιών του ήταν:
Η αξία της συνεταιριστικής μερίδας ήταν 50 δραχμές, ενώ το δικαίωμα εγγραφής ήταν 3 δραχμές. Κάθε συνέταιρος μπορούσε να διαθέτει από 1-100 μερίδες, αλλά μόνο μία ψήφο. Η πρώτη Γενική Συνέλευση πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Σχολείο τις 8-7-1918, με προσωρινό πρόεδρο τον Πολυχρόνιο Κεφαλλωνίτη και πρακτικογράφο τον Μάνθο Μεταλληνό. Παρόντα μέλη 24. Από τις αρχαιρεσίες προέκυψαν τα πρώτα (Διοικητικό και Εποπτικό) Συμβούλια. Α. 5μελές Διοικητικό Συμβούλιο αποτελούμενο από τους: Γεράσιμο Σαββανή (Πρόεδρο), Γεράσιμο Ιωνά (Αντιπρόεδρο), Πολυχρόνιο Κεφαλλωνίτη (Γραμματέα), Κοσμά Μαρτζούκο (ταμία) και Μιχαήλ Λάσκαρη (Μέλος) Β. 6μελές Εποπτικό Συμβούλιο αποτελούμενο από τους: Σπύρο Μαρτζούκο, Αριστείδη Αδαμαντίδη, Ευάγγελο Μεταλληνό, Ιωάννη Σαββανή-ιερέα, Δημήτριο Μεταλληνό και Βασίλειο Ζερβόπουλο. Από τα μέλη του Δ.Σ. και του Ε.Σ., κάθε 2 χρόνια εξέρχονται δύο και τρία μέλη αντίστοιχα, με κλήρο και αντικαθίστανται με άλλα μέλη που εκλέγονται. Ήδη έχουν καθοριστεί τα όρια της πιστωτικής του ικανότητας, αφού με απόφαση της Γ.Σ. ορίστηκε σαν ανώτατο όριο λήψης δανείου από το Συνεταιρισμό το ποσό των 18.000 δραχμών με επιτόκιο 7% ετησίως, ενώ κάθε συνέταιρος μπορούσε να ζητήσει δάνειο ίσο με το δεκαπλάσιο των καταθέσεών του στο Συνεταιρισμό, με επιτόκιο 9%. Τέλος, ο Συνεταιρισμός δεχόταν καταθέσεις από 5 έως 1.000 δραχμές με επιτόκιο 4%. Αρχίζει πλέον ο προβληματισμός για την ανάληψη παραγωγικής δραστηριότητας. Έτσι, η τρίτη Γ.Σ. στις 6-10-1919 συγκαλείται με θέμα «ποια κερδοσκοπική επιχείρηση είναι σε θέση να αναλάβει ο Συνεταιρισμός». Ομόφωνα εγκρίνεται η εισήγηση του Προέδρου του Δ.Σ. για την ενοικίαση του ατμοκίνητου ελαιουργείου κληρονομιάς των Αφών Χαράλαμπου και Νικόλαου Μεταλληνού. Στις 27-10-1919 εγκρίνονται οι όροι μίσθωσης του παραπάνω ελαιουργείου, ενώ ταυτόχρονα τίθεται η ανάγκη σύναψης δανείου ύψους 10.000 δραχμών από την Εθνική Τράπεζα με επιτόκιο 7%, για τη λειτουργία του ελαιουργείου. Διευθυντής του ελαιουργείου εκλέγεται ο Αθανάσιος Σπίγγος του Αναστασίου. Η πρώτη, αλλά αναβληθείσα λόγω έλλειψης απαρτίας Γ.Σ. ήταν στις 17-5-1920, ενώ ακολούθησαν παρόμοιες αποτυχημένες προσπάθειες στις 25-9-1920, 8-11-1920 και 27-12-1920, που είχαν σαν θέμα τον απολογισμό του Δ.Σ. Η κατάσταση αυτή θα οδηγήσει την 11η Γ.Σ. να λάβει αυστηρά μέτρα και έτσι, όποιος συνεταίρος κατόπιν 3 ατομικών προσκλήσεων δεν παρευρισκόταν σε Γ.Σ. θεωρούνταν «αντιστρατευόμενος τα συμφέροντα του Συνεταιρισμού» και διαγράφονταν. Οι πρώτες διαγραφές συνεταίρων έγιναν από την 24η Γ.Σ. στις 11-11-1923, οπότε διαγράφτηκαν 3 συνεταίροι: ο Μάνθος Μεταλληνός, ο Αθανάσιος Μεταλληνός του Στεφάνου και η Μαρία χήρα Σπυρίδωνος Μεταλληνού. Με την αριθμό 2/9-4-1919 απόφαση Γ.Σ. αποφασίστηκε η ένταξη στην ιδρυθείσα τότε Ένωση Συνεταιρισμών με μία μετοχή, ενώ παράλληλα το Δ.Σ. όρισε αντιπρόσωπό του, για να παρευρίσκεται στις Γ.Σ. της Ένωσης. Οι τριβές όμως με την Ένωση δεν αργούν και έτσι, το Μάιο του 1920 η Γ.Σ. ομόφωνα αποφασίζει να διαμαρτηρηθεί για τη χρησιμοποίηση των αποθηκών ελαιολάδου της Ένωσης από μη συνεταίρους. Στις 21-8-1922, η Γ.Σ. ασκεί δριμύ κατηγορώ κατά της Ένωσης, γιατί η τελευταία διέγραψε από μέλη της 10 Συνεταιρισμούς όταν εκπρόσωποί τους άσκησαν κριτική στο Δ.Σ. της Ένωσης. Η απόσχιση ήταν «προ των πυλών»... Έτσι, στις 6-5-1923, με την ομόφωνη απόφαση 62 συνεταίρων, ο Συνεταιρισμός αποχωρεί από την Ένωση και προσχωρεί στη νέα υπό έγκριση Ένωση «ΔΗΜΗΤΡΑ». Ο πρώτος απολογισμός της επιχείρησης «ελαιουργείο» που έγινε τις 7-1-1921 με την παρουσία 34 μελών εμφάνισε: ΕΣΟΔΑ 35.713 δρχ., ΕΞΟΔΑ 33.833 δρχ. και ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ 1.879 δρχ. πλέον την αξία 639 οκάδων απούλητου ελαιολάδου, που ανέβαζε το πλεόνασμα στις 5.479 δρχ. Τον Αύγουστο του 1921 η Γ.Σ. αποφάσισε την πρώτη διανομή κερδών των ετών 1918-1921. Το 1918 από τις 32,4 δρχ. καθαρό κέρδος δόθηκαν 0,68 δρχ. ανά συνεταιριστική μερίδα. Από τις 660,85 δρχ. κέρδος χρήσεως 1919 δόθηκαν 2,5 δρχ. ανά μερίδα ως τόκοι αντιστοιχούντες στην καταβληθείσα αξία της, πλέον 6,95 δρχ. ανά συνέταιρο, ενώ από τα κέρδη του 1920 ύψους 5.660 δρχ., δόθηκαν 2,82 δρχ. για κάθε αλεσιά, πλέον 2,5 δρχ. ως τόκοι έναντι αξίας μερίδας. Οι μερίδες του Συνεταιρισμού από 38 τον Δεκέμβρη του 1918 αυξάνονται σε 89 ένα χρόνο αργότερα και φτάνουν τις 117 στο τέλος του 1922. Σιγά-σιγά ωριμάζει η ιδέα για την απόκτηση ιδιόκτητου ελαιουργείου...Έτσι, η Γ.Σ. στις 7-3-1921 με παρόντα 43 μέλη συζητάει την πρόταση της Εθνικής Τράπεζας « ο Συνεταιρισμός να αγοράσει οικόπεδο και να παραχωρήσει τη χρήση του στην Τράπεζα η οποία θα φτιάξει σύγχρονο ελαιοτριβείο. Ο Συνεταιρισμός θα μπορέσει στο μέλλον να το εξαγοράσει». Η πρόταση γίνεται καταρχήν αποδεκτή. Τρεις μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 1921 τελικά παίρνεται απόφαση για τη λήψη δανείου από την ΕΤΕ ύψους 100.000 δρχ. για αγορά οικοπέδου-μηχανημάτων και κατασκευή κτιρίου. Το δάνειο θα είναι διάρκειας 30 χρόνων με επιτόκιο 6%. Από τους 42 παρόντες στη Γ.Σ. 34 ψήφισαν ΥΠΕΡ, 7 ΚΑΤΑ και 1 αρνήθηκε ψήφο. Μερικούς μήνες αργότερα, εγκρίνεται πρόσθετο δάνειο 20.000 δρχ. για τον ίδιο σκοπό. Οι εργασίες ανέγερσης του εργοστασίου και η προμήθεια των μηχανημάτων ολοκληρώνονται στα τέλη του 1921. Από τα στοιχεία του ισολογισμού του ιδίου έτους προκύπτει ότι το τελικό κόστος ήταν 123. 153,8 δρχ. Διευθυντής του νέου εργοστασίου εκλέγεται ο Αλέξανδρος Μαρτζούκος του Κωνσταντίνου. Στις 29-4-1924 επικρατεί προβληματισμός σχετικά με την ελλάττωση ή μη της προθεσμίας αποπληρωμής του δανείου από τα 30 στα 10 χρόνια. Ενδεικτική είναι η αγόρευση του συνεταίρου Γεώργιου Μαρτζούκου:«Το καθ' εμέ, δεν βλέπω τον λόγον ο οποίος να μας επιβάλη την αποδοχήν της προτάσεως της Τραπέζης. Βεβαίως η πρότασις φαίνεται εκ πρώτης όψεως συμφέρουσα εις τον Συνεταιρισμόν ημών και τούτο, διότι ως έχει σήμερον η πτώσις της χαρτίνης δραχμής και η υπερτίμησις των διαφόρων ειδών και ως και τα εκ της υπερτιμήσεως ταύτης κέρδη του Συνεταιρισμού είνε φανερόν ότι εάν το δάνειον εξοφληθή εντός δεκαετίας, θα πληρωθώσι βεβαίως πολύ ολιγότερα εκείνων τα οποία θα πληρωθώσι μετά παρόδου 30ετίας, οπότε η χάρτινη δραχμή πιθανόν να έχη αποκτήση αξίαν τριπλασίαν και τετραπλασίαν της σημερινής και συνεπώς τα εκ της πωλήσεως των προϊόντων του Συνεταιρισμού κέρδη θα ώσιν ολιγότερα... Δεν είνε όμως εντούτοις φρόνιμον να δεσμευθή δια συμβολαίου ο Συνεταιρισμός και να πληρώση το δάνειον εντός δεκαετίας...». Τελικά αποφασίζεται να καταβληθεί προσπάθεια από το Συνεταιρισμό για τη συντόμευση του χρόνου αποπληρωμής, χωρίς όμως δέσμευση. Στις 26-12-1924 αποφασίζεται η ίδρυση ΠΡΑΤΗΡΙΟΥ. Περίοδος 1927-1937Τον Ιούνιο του 1930 η Γ.Σ. επιβάλλει πρόστιμο προς τους αδικαιολόγητα απουσιάζοντες από τις Συνελεύσεις. Το πρόστιμο ανέρχεται σε 25 δρχ. για κάθε απουσία. Στις 31-5-1931 αποφασίζεται η σύναψη δανείου από τον Αυτόνομο Οργανισμό Αγροτικής Πίστης ύψους 125.000 δρχ. για την κατασκευή μονορόφου κτιρίου για την εγκατάσταση γραφείων και αποθήκη. Τον επόμενο χρόνο το δικαίωμα εγγραφής αυξάνεται στις 100 δρχ. Με την αριθμ. 20/18-4-1933 πράξη της Γ.Σ. αποφασίζεται η από κοινού με την Κοινότητα επιδιόρθωση της οδού από Λαμπίρη έως Στάθιου, ενώ ταυτόχρονα αποφασίζεται να γίνει συνεννόηση με την Κοινότητα για την από κοινού ανάληψη του ηλεκτροφωτισμού του χωριού. Στις 27-12-1933 αποφασίζεται η καταβολή ημερήσιας εκτός έδρας αποζημίωση στα μέλη του Δ.Σ., ύψους 75 δρχ. Περίοδος 1938-1950Δύο σημαντικά πράγματα συμβαίνουν στο Συνεταιριστικό χώρο του χωριού μας την περίοδο αυτή: το ένα είναι η ηλεκτροδότηση του χωριού και το άλλο η ίδρυση Υγειονομικού Συνεταιρισμού. Ας τα δούμε με τη σειρά: Α. Όπως είδαμε, οι πρώτες σκέψεις για την ηλεκτροδότηση του χωριού άρχισαν το 1933. Όπως προκύπτει από τα πρακτικά των Γ.Σ., από πλευράς Κοινότητας δεν υπήρξε άμεση ανταπόκριση. Φτάνουμε στο 1938, οπότε ο Συνεταιρισμός αποφασίζει την τοποθέτηση δοκιμαστικής γραμμής (καλώδιο) από τις Μουργάδες μέχρι το Μέγα Ληθάρι. Η εγκατάσταση κόστισε 13.000 δρχ., ενώ εισπράχτηκαν από τους κατοίκους-πελάτες 4.000 δρχ. Η επέκταση της παραπάνω εγκατάστασης απαίτησε δάνειο ύψους 5.000 δρχ. Στη διάρκεια του πολέμου οι εγκαταστάσεις ηλεκτροδότησης υφίστανται φθορές και ζημίες. Το 1948 αποφασίζεται κατόπιν σχετικής πρότασης, να ξεκινήσουν επαφές με την Ηλεκτρική Εταιρεία Κέρκυρας (ΗΕΚ) και με το Δήμαρχο Κερκυραίων κ. Κόλλα, για την παροχή από την ΗΕΚ ρεύματος στο χωρίο μας. Τις επαφές αυτές ανέλαβε ο Απέργης Παναγιώτης του Κων/νου, τότε Πρόεδρος του χωριού. Η επανακατασκευή του δικτύου κόστισε 150 εκατ. δρχ. Β. Κατά τα πρότυπα του συστήματος α'θμιας περίθαλψης που σχεδίασε και υλοποίησε στις περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ο χωριανός μας και από τα ιδρυτικά μέλη του Συνεταιρισμού ιατρός Μάνθος Μεταλληνός, ιδρύεται ο πρώτος στην Κέρκυρα Υγειονομικός Συνεταιρισμός τις 29-11-1936. Το Δ.Σ. του αποτελείται από τους : Σπύρο Ρέγγη, Ιωάννη Μαρτζούκο, Σωτήριο Κένταρχο, Ιωάννη Σαββανή του Χριστ. και Ναπολέοντα Μεταλληνό του Αλέξανδρου. Ιδρύεται φαρμακείο υπό τη διεύθυνση του ιατρού κ. Γλυκιώτη και ένα χρόνο μετά, Ταμείο Αυτοασφάλισης Υγείας των κατοίκων. Τα μέλη του από 40 στην αρχή, φτάνουν τα 105 το 1939, οπότε αποφασίζεται προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του. Το 1938 η Γ.Σ. ψηφίζει υπέρ της δημιουργίας νέας Ένωσης Συνεταιρισμών και το 1939 εντάσσεται στις τάξεις της. Αμέσως μετά τον πόλεμο εκδίδεται ψήφισμα απευθυνόμενο προς την Κυβέρνηση υπέρ της κρατικοποίησης της Ελαιουργίας Κέρκυρας και απόδοση του εργοστασίου στους Συνεταιρισμούς. Ακολουθεί άλλο ψήφισμα για την αποκατάσταση της υπεραστικής συγκοινωνίας στην ύπαιθρο. Δύο φορές έγιναν εκλογές την περίοδο αυτή. Μετά τις εκλογές του 1943 το Δ.Σ. απαρτίζεται από τους: Αθανάσιο Βραδή, Σπύρο Ρέγγη, Γ. Ζερβόπουλο, Στέφανο Σαββανή και Ιωάννη Σαββανή του Χριστ. Στις 5-8-1945 εκλέγονται ως μέλη του Δ.Σ. οι: Σπύρος Ρέγγης, Ιωάννης Σαββανής, Γ. Ζερβόπουλος, Χρύσανθος Παπαδάτος και Στέφανος Σαββανής. Περίοδος 1951-1981Το 1953 αποφασίζεται η υδροδότηση του Συνεταιρισμού από το Κοινοτικό πηγάδι του Αθραουλιά. Το 1957 ομόφωνα ψηφίζεται νέο Καταστατικό, ενώ το 1967 η συνεταιριστική μερίδα αυξάνεται από 100 σε 1.000 δρχ. Τη δεκαετία του 1970 μειώνεται επικίνδυνα ο αριθμός των εγγεγραμμένων συνεταίρων. Ενδεικτικά, το 1976 ο Συνεταιρισμός έχει 70 μέλη και το 1981 μόλις 55. Το Μάη του 1976 αποφασίζεται μερικός εκσυγχρονισμός του ελαιουργείου, απόφαση που ανακαλείται από τη Γ.Σ. που πραγματοποιήθηκε 2 μήνες αργότερα και την οποία προκάλεσε αίτηση 10 συνεταίρων. Το Δ.Σ. της περιόδου αυτής ανανεώθηκε 4 φορές και συγκεκριμένα: Το 1951: Σπυρίδων Κεφαλλωνίτης, Αθανάσιος Σπίγγος, Παναγιώτης Σαββανής, Ονούφριος Ζερβόπουλος, Αλέξανδρος Μαρτζούκος. Το 1961: Αναστάσιος Βραδής, Ιωάννης Λάσκαρης, Νικόλαος Σαββανής, Χρ. Μεταλληνός, Μ. Μεταλληνός. Το 1964: Αναστάσιος Βραδής, Νικόλαος Σαββανής, Ιωάννης Λάσκαρης, Επαμεινώνδας Κένταρχος και Σπύρος Ρέγγης και Το 1978: Επαμεινώνδας Κένταρχος, Ιωάννης Λάσκαρης, Γεράσιμος Κεφαλλωνίτης, Κώστας Θύμης και Στ. Σαββανής. Περίοδος 1982-1990Το 1982 τα μέλη του Συνεταιρισμού αυξάνονται και φτάνουν τα 153. Από τις εκλογές του 1982 αναδεικνύεται νέο Δ.Σ. από τους: Κώστα Θύμη, Γεράσιμο Κεφαλλωνίτη, Δημήτριο Μεταλληνό, Ιωάννη Λάσκαρη και Νικόλαο Θύμη. Στις επόμενες εκλογές του 1987 το 7μελές πλέον Δ.Σ. αποτελούν οι: Σπύρος Μεταλληνός του Παναγιώτη, Κώστας Θύμης, Σπύρος Ιωνάς, Γεράσιμος Κεφαλλωνίτης, Δημήτριος Μεταλληνός, Ζαχαρίας Μεταλληνός και Σπύρος Μεταλληνός του Μιχαήλ. Η Γ.Σ. στις 20-2-1983 ασχολείται ξανά με τον ριζικό εκσυγχρονισμό του ελαιουργείου. Σε σχετική εισήγηση επισημαίνονται η αδυναμία εξυπηρέτησης των συνεταίρων, η μη κερδοφόρα λειτουργία και η κακή κατάσταση μηχανημάτων και κτιρίων. Αποφασίζεται η συγκρότηση Επιτροπής από τα μέλη Μάνδυλα Σπύρο, Κεφαλλωνίτη Γεράσιμο, Μουμούρη Χρήστο, Θύμη Νικόλαο και Νικολούζο Νικόλαο, η οποία θα διερευνήσει τις δυνατότητες εκσυγχρονισμού και θα εισηγηθεί σχετικά σε επόμενη Γ.Σ. Πράγματι, 2 μήνες αργότερα, στις 27-3-1983, εγκρίνεται η πρόταση της Επιτροπής με ψήφους 58 ΥΠΕΡ και 1 ΚΑΤΑ.
Τον επόμενο χρόνο το εργοστάσιο είναι πια γεγονός. Το συγκρότημα κόστισε περίπου 10 εκατομμύρια δρχ. και η επένδυση εντάχθηκε στο νέο τότε αναπτυξιακό Νόμο 1262/1982, μέσω του οποίου επιχορηγήθηκε με το 35% του κόστους της επένδυσης. Ένα σημαντικό μέρος του κόστους καλύφθηκε από δάνειο, η εξυπηρέτηση του οποίου προχωράει χωρίς κανένα πρόβλημα. Στα τέλη του 1988 η Γ.Σ. αποφασίζει και προχωράει στην αγορά νέου διαχωριστήρα κόστους 2 εκατ. δρχ. με κρατική επιχορήγηση 40% επί του κόστους. Το Δεκέμβρη του 1984 αποφασίζεται η επισκευή της μεγάλης αίθουσας πάνω από το ελαιουργείο. Στις 16-2-1986 ψηφίζεται νέο Καταστατικό με 85 ψήφους ΥΠΕΡ, 4 ΚΑΤΑ και 5 αποχωρήσεις από τη Γ.Σ. Τα χρόνια αυτά οι Διοικήσεις προχωρούν σε επισκευές και συντηρήσεις των κτιριακών εγκαταστάσεων, πάντα από τα κέρδη του Συνεταιρισμού και χωρίς να δημιουργείται πρόβλημα με την πληρωμή των δόσεων του δανείου.
Πηγή: «Αγροτικός Συνεταιρισμός Άνω Κορακιάνας 1918-1990»-Θαν. Σπίγγος(εκδόθηκε το 1990 από τον Συνεταιρισμό) |