Menu Content/Inhalt
Βιώσιμη Κοινότητα arrow Πρόσωπα arrow Κώστας Μπαλατσινός (1893 - 1959)
ban-pastf.jpg
Κώστας Μπαλατσινός (1893 - 1959)
Γράφει ο/η Στέφανος Σγούρος   

«Ανεπανάληπτη νότα στη συμφωνία των αξιών του χωριού, αποτελεί χωρίς άλλο και το πέρασμα του Κώστα Μπαλατσινού.
Τον γνώρισα το 1938 και παρόλη την παιδική μου άγνοια, στάθηκα κοντά του και ως τον θάνατό του δεν τον αποχωρίστηκα.
Γεννήθηκε στις 13 του Μάρτη του 1893 και πέθανε στις 3 Οχτώβρη του 1959...

Γνώρισα το έργο του και τη σκέψη του δοσμένη σε στίχους και πεζά, που μάγευαν και δίδασκαν. Γεμάτος κατανόηση και αγάπη για τον άνθρωπο, εμάχετο από το μετερίζι του για έναν καλύτερο κόσμο, για μια κοινωνία ελεύθερη, χωρίς προκαταλήψεις και μίση και προπαντός ειρηνική. Αρτεργάτης στο επάγγελμα, γεμάτος ευγένεια και καλούς τρόπους, είχε πάντα καταφυγή στα δύσκολα εκείνα χρόνια, την ωραία και πλούσια βιβλιοθήκη του. Μια βιβλιοθήκη με δύσκολα βιβλία, που δυστυχώς χάθηκε.
Γνώριζα την εργασία του, γιατί δεν έγραφε τίποτα χωρίς να μου το διαβάσει. Τον θεωρώ ισάξιο του ποιητή Σπύρου Νικοκάβουρα, που θαύμαζε την ποίησή του ολόκληρος ο κόσμος της εποχής του.
Σαν επίμετρο αναφέρω εδώ πως το αγαπημένο του ανάγνωσμα ήταν η ρωσική και γαλλική λογοτεχνία. Διάβαζε πολλούς Έλληνες λογοτέχνες και ποιητές. Είχε περίφημες λογοτεχνικές εγκυκλοπαιδικές εκδόσεις της προ του 1940 προοδευτικής εφημερίδας «Ο Ανεξάρτητος» και οι κοινωνικές του σχέσεις ήταν σχέσεις ανθρώπου φτασμένου και κοινωνικά καταξιωμένου. Υπήρξε μέλος της «Εργατικής αδελφότητας», παλαιού Σωματείου που είχε για πολύ διάστημα πρόεδρο τον περίφημο ζωγράφο Άγγελο Γιαλλινά και τον επίσης ζωγράφο και καθηγητή ζωγραφικής στα Κερκυραϊκά Λύκεια, Στέφανο Τριβόλη. Η ουσιωδέστερη προσφορά του είναι η ίδια η παρουσία του.
Πάντα είχε να πει κάτι διαφορετικό, που με πνεύμα αντικειμενικής κριτικής, σε έκανε να το καταλάβεις, όσο μέτριες δεκτικές ικανότητες και αν είχες.
Και η παρουσία του στα στενά μας τότε κοινωνικά πλαίσια δεν πήγε μακριά. Όμως, έστω και σ’ ένα μικρό κύκλο ανθρώπων της βιοπάλης, το παρόν του είχε μιαν ιδιαίτερη σημασία. Υπήρξε στην κυριολεξία το «κόκκινο πανί» για τον ταύρο της Μεταξικής περιόδου, αλλά και των μετέπειτα καταστάσεων και των προδιδακτορικών. Έφερε τη σφραγίδα του υπονομευτή του κατεστημένου. Ο «σεσημασμένος», ο συμπαθής και ο δάσκαλος της «μάζας». Έλεγε και σε ωφελούσε. Σε έκανε ικανό να «συλλογάσαι ελεύθερα»…Με μια ομολογία του, που με σατυρική διάθεση εκφράζει μέσα από ένα του τετράστιχο (στις 22-3-1944), βεβαιώνει τα όσα είπαμε παραπάνω: Τι διάολο να μην
Λίγο μυαλό να βάλω
Έφαγα τα «πετσόμηλα»
Της γνώσεως κι ακόμη
Ούτε να σιάξω μπόρεσα
Ούτε ν’ αλλάξω γνώμη
Στέκω κεφάλι αγύριστο
Γι αυτό δεν αμφιβάλλω.
Και σημειώνει κάτω από το τετράστιχο και εξηγεί, πως με τη λέξη «πετσόμηλα» εννοεί το ξύλο που έφαγε από τους «κατσαπλιάδες» του Ζέρβα, που τον χτύπησαν, λέει μέχρι θανάτου, μαζί με τον αδελφό του, Γιάννη. Και είναι γεγονός και όλοι το ξέραμε, πως όσες φορές «εκκλήθη δι’ υπόθεσίν του» στην υποδιοίκηση της Χωροφυλακής Σκριπερού, στο γυρισμό συναντούσε κατά σύμπτωση παλικάρια των αντάρτικων τμημάτων του Ζέρβα που στρατοπέδευαν στην περιοχή και που ήταν ειδικοί στο να σου βάζουν μυαλό, με άγριο ξύλο και κλωτσιές.
Γράφοντας εδώ τα όσα θυμάμαι, ένα χρέος ξεπληρώνω. Ήτανε ο δεύτερος που μου δίδαξε να «συλλογάμαι ελεύθερα», αλλά αυτό δεν ξεπληρώνεται με μια ομολογία. Το αντάλλαγμα είναι φτωχό. Τον έκρυψα κάποτε για μέρες κάπου στη γειτονιά μου, όταν πάλι τον κυνηγούσαν οι ίδιοι, γλιτώνοντας τον ποιος ξέρει από πόσο ξύλο. Και λέω πως κι αυτό κάτι ήταν.
Οι γιατροί που τον εξέτασαν στα τελευταία του, ξέχασαν να εκδώσουν ένα πιστοποιητικό που να λέει, πως ο τάδε παρακολουθούμενος από εμάς ασθενής πέθανε πάσχων από νευρασθένεια και εγκεφαλίτιδα και κακουχία και αφού έχασε και το τελευταίο απόθεμα αντοχής.
Σε μερικούς στίχους του, από τους ελάχιστους που έτυχε να έχω εγώ, πλανάται μια λύπη ασίγαστη, περιπλεγμένη σε μια λαβωμένη ψυχή, χτυπημένη από τα κοινωνικά εκείνα συστήματα που δεν πίστεψαν ποτέ σε καμία ανθρώπινη αξία…
Ενδεικτικό είναι ένα τετράστιχο που το έγραψε όταν ξεσπούσε ο πόλεμος του 1914, που προμηνούσε τη μεγάλη καταστροφή:
Ξύπνα Δαντώ ξύπνα Ρουσσώ
ξύπνησε Ροβεσπιέρε
πέστε στην ανθρωπότητα
το υστερνό το "χαίρε"....»

Στέφανος Σγούρος (ζωγράφος)

ΣΗΜ.: το κείμενο γράφτηκε από το ζωγράφο Στέφανο Σγούρο και δημοσιεύτηκε στο μηνιαίο περιοδικό «Σπερατζάδα τσου Κορφούς» (τεύχος 62), στο οποίο μπορεί κανείς να διαβάσει σε συνέχειες και το «Ημερολόγιον Κέρκυρας» του Κώστα Μπαλατσινού…Τη σειρά των περιοδικών μας δάνεισε η Ηλέκτρα Μπαλατσινού.

 
< Προηγ.   Επόμ. >
Locations of visitors to this page
Forecast | Maps | Radar