'Εμείς θα αλέθουμε τσι ελιές

και σε κανέναν μην το λες....''

''Μη σκευάρεις ,μη σκευάρεις

όπου είμαι λουτρουβιάρης

θα σε κάνω εγώ δική μου 

μέσα στην αλεστική μου''

[τραγούδια που τραγουδούσαν τα ''μπουλούκια'' ]

Τι να πρωτοπεί κανείς γι αυτό το ευλογημένο δέντρο και για την ενασχόληση των κατοίκων του νησιού μας με αυτό! Ταυτόσημο με την μακροζωία, και την ευημερία! Αιώνες τώρα στέκουν τα πελώρια δέντρα με εκείνους τους τεράστιους κορμούς, γεμάτους τρύπες και μεγάλες κουφάλες. Περίεργες φιγούρες, με περίεργα σχήματα, χορεύτριες θαρρείς, μαινάδες με αναμαλλιασμένα τα στριμμένα κλαδιά τους. Τέσσερα εκατομμύρια λέει το ιστορικό αρχείο. Αφού ο Μπαρμπαρόσα αποψίλωσε το νησί από τους αμπελώνες, όταν οι Φράγκοι κατέλαβαν το νησί κατά τον 13ο αι. άρχισε η δεντροφύτευση των ελιών. Μπορεί οι υπόλοιποι Έλληνες να θεωρούν την Δυτική κυριαρχία προνομιακή σε σχέση με την Τουρκική, αλλά οι Βενετσιάνοι για δικούς τους καθαρά λόγους και συμφέροντα, προώθησαν την καλλιέργεια της ελιάς, αδιαφορώντας για τις ανάγκες των ντόπιων. Φυτεύτηκε η ''λιανολιά'' επειδή είχε μεγάλη απόδοση. Λάδι, σαπούνι, φωτιστικό λάδι για τις λάμπες, διοχετεύονταν στη Βενετία και στους αρχόντους που ήταν και οι ιδιοκτήτες. Οι λεγόμενοι ''μπουλουκάρηδες'' είχαν την αρμοδιότητα να συγκεντρώνουν ομάδες γυναικών από τα χωριά και να σχηματίζουν το ''μπουλούκι'' όπου με τα πόδια βάδιζαν χιλιόμετρα, από την Ανατολή του ήλιου μέχρι τη Δύση να μαζεύουν σπυρί - σπυρί τον καρπό. Μια πολύ επίπονη εργασία γιατί καθώς τα δέντρα ήταν πανύψηλα δεν μπορούσαν να τα μαδήσουν. Η αμοιβή ήταν πάντα σε λάδι ή σε εξευτελιστικά χρηματικά ποσά. Πολλές γυναίκες κουβαλούσαν μαζί τους και μικρά παιδιά. Δίπλα τους πορτοκαλιές γεμάτες και απαγορευόταν να τις αγγίξουν. όταν ο ''μπουλουκάρης απεφάσιζε κάθονταν για λίγο να φάνε μια στάλα ψωμί και λίγες ελιές στο χέρι. Κάποτε μια γυναίκα τόλμησε κι έκοψε ένα πορτοκάλι κι ο άρχοντας της έκοψε το μεροκάματο, τη λεγόμενη ''τζουρνάδα'' [από μαρτυρία της μητέρας μου].

Και το νερό από τη λούμπα το έπιναν! Έλεγαν και το απαραίτητο ξόρκι για να μην πάθουν τίποτε από το χώμα ! «Από δω πίνει ο Χριστός,από δω η Παναγία, από δω τα αγγελόπουλα, πίνω κι εγώ το απόπλυμα!». Κι έκαναν τρεις φορές με το χέρι το σημείο του σταυρού!

ΔΩΡΑ ΣΠ. ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ